Pas getagd: Gloednieuwe STRAAT vol internationale streetart en graffiti
Streetart heeft de voorbije jaren regelmatig de krantenkoppen gehaald. Niet alleen omwille van de grote artiesten die eruit voortgevloeid zijn – denken we maar aan Keith Haring en de immens populaire Banksy – maar veeleer omdat het verketterd werd als veredeld vandalisme. Toch is de kunstvorm immens populair en is de impact ervan op kunst, mode, design, reclame en populaire cultuur groter dan ooit tevoren.
Wie de hoofdstad van Nederland al eens heeft bezocht weet dat een paar dagen niet volstaan om alle bezienswaardigheden in Amsterdam te bezoeken. Er is immers zoveel te beleven op vlak van geschiedenis, gastronomie en cultuur. Amsterdam is een stad die steeds in beweging is en dat zorgt ervoor dat je telkens iets nieuws ontdekt. De constante ontwikkeling van de stad zorgt er ook voor dat er her en der nieuwe wijken en buurten ontstaan. De vroegere NDSM-werf is een van die plekken waar nieuw leven wordt ingeblazen.
Aan de noordzijde van het IJ, de rivier die de oude binnenstad van het nieuwere Amsterdam-Noord scheidt, ligt de voormalige werf van ‘Nederlandse Dok en Scheepsbouw Maatschappij’. Ooit was de NDSM de grootste scheepswerf ter wereld, maar de werf ging in de jaren ’80 failliet. Sindsdien lag de site er verwaarloosd bij en was ze een doorn in het oog van het mooie Amsterdam. Gelukkig werd de plek opnieuw ontdekt en opgewaardeerd met nieuwe horecazaken, kantoorruimtes, winkels en woningen.
De vroegere industriële site is dan ook helemaal hip en trendy geworden en een trekpleister voor mensen van allerlei pluimage. Zakenlui in deftig pak kunnen er logeren in pas geopende chique hotels, jongeren kunnen er hun skateboardkunsten beoefenen en kunstliefhebbers komen er al helemaal aan hun trekken in de verschillende kunstzinnige musea. Wie met het gezin een uitstap wil maken, kan terecht op de vlooienmarkt of kan inschepen voor een tocht op het IJ aan boord van de pannenkoekenboot. Het is die diversiteit die de buurt zo interessant en boeiend maakt. En dat zal de komende jaren alleen maar toenemen.
Straat brengt straatkunst naar binnen
Een van de grote trekpleisters is STRAAT, het museum voor graffiti en streetart. Het gloednieuwe museum opende in oktober 2020 zijn deuren in een vroegere scheepsloods. Streetart binnen in een museum klinkt op het eerste gezicht wat contradictorisch. Streetart staat immers bekend als illegaal aangebrachte werken op openbare plaatsen. Tenminste zo dacht men er vroeger over.
Gelukkig worden graffiti en vooral streetart al lang niet meer als vandalisme aanzien. Zo is het Wynwood Arts District in Miami bijvoorbeeld uitgegroeid tot een groot openluchtmuseum gewijd aan graffiti en straatkunst. Het populaire Wynwood Walls, een openluchtpark gewijd aan stedelijke muurschilderingen, is een van de trekpleisters die ervoor zorgt dat jaarlijks enkele honderdduizenden toeristen de buurt bezoeken. Je leest er alles over in Strike a pose! Wynwood, de perfecte achtergrond voor je Instagram.
Toch kan je je de vraag stellen of een belangrijk onderdeel van streetart niet is dat het in de loop der tijd vervaagt en opgaat in de stedelijke omgeving. Is streetart op canvas wel mogelijk en kan je streetart in een binnenruimte nog wel streetart noemen? In de openingstentoonstelling ‘Citaat van de straat’ nodigt het museum je alvast uit om je eigen antwoorden op deze vragen te ontdekken.
Schilderen met een spuitbus
En dat er heel wat te ontdekken valt in de megagrote ruimte van 8000m² bewijzen de meer dan 150 kunstwerken van ruim 140 kunstenaars met 32 verschillende nationaliteiten. Het museum focust dan ook duidelijk op een collectie die de internationale streetartbeweging alle recht aan doet. Elke kunstenaar vertelt zijn eigen verhaal dat beïnvloed wordt door zijn achtergrond, stijl en talent. Elk van de tentoongestelde kunstenaars heeft bovendien zijn of haar strepen reeds verdiend binnen de streetartscene.
Wat de collectie bovendien erg uniek maakt is dat vrijwel alle werken speciaal voor maar ook in het museum zijn gecreëerd. Net zoals een streetartkunstenaar zijn werk rechtstreeks op straat maakt, werden de werken uit STRAAT op dezelfde plek gemaakt als waar ze worden tentoongesteld.
De roestige elementen en het weerbarstig beton van de vroegere scheepsloods doen je al snel vergeten dat je in een binnenruimte loopt. De oude lasloods bleef immers origineel en werd geenszins aangepast naar een gewone museumomgeving. Verwarming zal je hier niet vinden. Is het buiten lekker fris, dan zal je dat in de loods ook voelen. Zo is het net alsof je streetart buiten op straat zou tegenkomen. Het enige verschil is dat je hier een dak boven je hoofd hebt zodat je niet nat wordt wanneer het regent. Streetart van de straat binnen brengen bij STRAAT biedt bovendien de mogelijkheid om de kunstwerken te conserveren zodat ze gevrijwaard blijven van de grillen van de natuur.
De werken op doek zijn net zo groot als de immense muurschilderingen die je op straat tegenkomt. Sommige werken zijn zo’n negen bij vijf meter groot waardoor ze de oppervlakte hebben van een klein Amsterdams appartement. Omdat de werken ter plaatse werden gecreëerd en er steeds nieuwe werken van bekende en minder bekende kunstenaars bijkomen, hangt er in de loods dan ook die typische geur van graffitispuitbussen die werden gebruikt voor de creaties. Als museum biedt STRAAT een toegevoegde waarde van context en informatie bij de getoonde werken, iets wat bij streetart buiten maar al te vaak ontbreekt. Rondlopen in STRAAT is dan ook een boeiende en leerrijke ervaring.
Niet alleen de binnenkant van STRAAT is een must voor streetartliefhebbers. De buitenkant van het museum staat bekend als de grootste hall of fame van Amsterdam. Op deze plek wordt het openbaar painten namelijk gedoogd wat resulteert in een opvallende en erg kleurrijke loods.
Wil je zelf de grootste streetart- en graffitispeeltuin van Amsterdam bezoeken? Kijk dan even op STRAAT. Je kan er makkelijk heen met de wagen, het openbaar vervoer of met de veerpont vanaf het Centraal Station. Vanaf de overkant van het IJ krijg je er bovendien een geweldig uitzicht over het water en de stad zomaar bij.
Lees ook: ‘Banksy: Genius or Vandal’ brengt streetart van Banksy naar hartje Brussel
