De jaren van chaos: Berichten uit Brexitland
Het Brexitreferendum van 2016 stortte het Verenigd Koninkrijk in een ongeziene politieke en maatschappelijke crisis. VRT-journalist Ivan Ollevier stond op de eerste rij en zag hoe het Britse politieke systeem in elkaar klapte.
Voor de uitbraak van de pandemie was de Brexit het onderwerp van de dag, elke dag! In de dagelijkse soap zagen we hoe muiters en politieke vrijbuiters de macht grepen en elkaar een politiek mes in de rug staken. En terwijl een politieke avonturier zich in Downing Street installeerde werden oud-ministers met een decennialange en eerbare staat van dienst de deur gewezen. ‘Shakespeareaans’ werd de tragedie soms genoemd, omdat het theater was van de bovenste plank, maar er waren ook veel slapstickmomenten die deden denken aan de Dikke en de Dunne.
Een man stond erbij, keek ernaar en bracht er dagelijks verslag over uit in het VRT-journaal: Ivan Ollevier. Maandenlang liep hij rond in Westminster en zag met stijgende verbazing hoe het eiland, dat ooit een baken van stabiliteit en zekerheid was, op drift sloeg in een politieke storm. In ‘De jaren van chaos – Berichten uit Brexitland‘ geeft Ivan Ollevier een overzicht van hoe het zo ver is kunnen komen.
Brexit means Brexit
Tijdens het Cameron-referendum op 23 juni 2016 kozen de Britten ervoor om uit de Europese Unie te stappen. Dat veroorzaakte een politieke aardbeving zowel in Europa als op het Verenigd Koninkrijk zelf. Het eerste politieke slachtoffer was David Cameron. Na het ontslag van de eerste minister dacht iedereen dat Boris Johnson het premierschap op zich zou nemen. Een logische stap als leider van de pro-Brexit beweging. Maar Johnson besliste om de sleutels van Downing Street 10 aan Theresa May te geven. Zo kregen de Britten voor de eerste keer sinds Margaret Thatcher weer een vrouwelijke premier.
In de bijna drie jaar dat May eerste minister van het Verenigd Koninkrijk was probeerde ze de een uitweg uit de impasse te vinden. In haar kielzog de populistische Boris Johnson als minister van Buitenlandse Zaken. Voor velen een opmerkelijke keuze aangezien Johnson een van de motors achter de hele Brexitcampagne was, voor anderen een slimme zet. Er is namelijk een gangbare wijsheid in Westminster die zegt: “wanneer je gaat kamperen, neem dan iemand mee die vanuit de tent naar buiten pist in plaats van iemand die van buiten naar binnen pist”.
Het duurde echter niet lang voor Johnson de eer aan zichzelf hield en zijn portefeuille van minister teruggaf aan May. Zo kon hij haar in zijn gebruikelijke stijl, niet vies is van lichte overdrijving en “aangepast nieuws”, via dikbetaalde krantencolumns bestrijden en uiteindelijk zelf de macht grijpen. Wonder boven wonder slaagde hij erin om uiteindelijk een deal met Europa te onderhandelen zodat het Verenigd Koninkrijk op 1 januari 2021 officieel uit de Europese Unie stapte.
Berichten uit Brexitland
Voor ‘De jaren van chaos’ reisde Ollevier door het Verenigd Koninkrijk om er met gewone Britten te praten. Naast hun verhaal vertelt hij over de bizarre, eeuwenoude rituelen in het Britse parlement en over de vaak excentrieke figuren die het bevolken. In zijn unieke, vlotte stijl laat Ollevier zijn licht schijnen op de verdeeldheid binnen een koninkrijk dat helemaal niet zo verenigd is als zijn naam laat uitschijnen. De Schotten en de Noord-Ieren stemden namelijk overtuigend tégen Brexit en vóór Europa. We krijgen meer inzicht in de persoonlijke beweegredenen van figuren als Nigel Farage en Boris Johnson en zien hoe ze een natie in grote verdeeldheid stortten.
Ivan Ollevier is er met ‘De jaren van chaos’ in geslaagd een indrukwekkende analyse te geven van een van de belangrijkste politieke kwesties van de voorbije decennia. In tegenstelling tot de jarenlang aanslepende Brexitsaga lezen zijn ‘Berichten uit Brexitland’ als een sneltrein waar je niet wil van afstappen.
Omdat de hele Brexitaffaire omwille van COVID-19 momenteel wat naar de achtergrond is verschoven is het nog onduidelijk wat de toekomst voor de UK en de EU zal brengen. Dat we er met z’n allen nog jaren de gevolgen zullen van dragen is echter overduidelijk.
‘De jaren van chaos’ is uitgegeven bij Houtekiet en is te verkrijgen bij de lokale boekhandel of je kan het boek hier online bestellen.