Ensor voor foodies: aanschuiven aan De Tafel van James
Ter gelegenheid van Ensor 2024, het project dat dit jaar het leven en werk van James Ensor belicht, gaat de Oostendse horeca aan de slag met zijn oeuvre. Bijna 30 Oostendse restaurants brengen met De Tafel van James een vleugje kunst aan tafel, geïnspireerd door de grootmeester.
Het Oostendse stadsfestival rond James Ensor biedt een jaar lang allerhande activiteiten aan als hommage aan de grootmeester, en daar hoort ook een culinaire ervaring bij. Iedereen kent zijn maskers of zelfportretten, maar Ensor tekende ook De rog of De oestereetster. Hij experimenteerde met groenten en bloemen in zijn stillevens en ontwierp zelfs een menukaart. Een kruisbestuiving tussen Ensor en de culinaire wereld zorgt ervoor dat voor De Tafel van James een verrassende mix van verhalen, ingrediënten en kunsthistorische details uit de keukens van de deelnemende restaurants komt gewaaid.
Originele en experimentele gerechten
De deelnemende horecazaken, variërend van een sterrenrestaurant tot een trendy foodscharingconcept en ijssalon, haalden alles uit de kast om James Ensor een prominent plekje op hun menukaart te geven. Denk aan schelpen, rog, groenten,… in alle vormen, geuren en kleuren. Wat zeker niet kan ontbreken is de oester. Ensors schilderij Stilleven met oesters, waar hij op een lange tafel oesters en een krabbenpoot schilderde, inspireerde het Italiaanse restaurant Marina bij drie bereidingen met schaal-en schelpdieren. Willem Hiele bedacht twee ‘bites’ die verstopt liggen op handgeschilderde oesterschelpen.
En net zoals Ensor experimenteerde met zijn tekenstijl, deden de chefs dat ook met hun originele gerechten. Wat dacht je van een ijscoupe met een versgebakken koekje in de vorm van een Sint-Jakobsschelp en zijn kleur verkreeg door tinten uit kurkuma, rode biet en spirulina (zeealgen)? Net zoals Ensor is ook Amélie van Amy Mary colorist. Bij Paroles, Paroles gaan ze voor het wow-effect: in een aparte Ensor-corner kan je achter gesloten gordijnen een volledig menu in het teken van James Ensor proeven. Zo is er een rolletje van kabeljauw met spitskool, Chinese kool en espuma van rode kool. Chef Terence bestuift het geheel aan tafel met citrusparfum waarop de paarse espuma plots roze zal kleuren. En wie goed kijkt, herkent in het dessert van Belle de Jour exact dezelfde kleuren als in Ensors De Baden van Oostende: een pavlova op basis van blue spirulina (pigment van zeealgen), witte meringue en rode bosvruchten.
Aan tafel met Mitche Ensor
Met zicht op het strand en de zee schoven wij aan aan De tafel van Ensor bij Brassi Grand Café. Daar is hun menu geïnspireerd op Ensors zus Mariëtte, ook wel Mitche genoemd. Zij speelde namelijk een cruciale rol in James’ leven, die diep binnen drong in zijn artistieke ziel. Ze fungeerde niet alleen als zijn muze maar ook als zijn raadgever. Zo is Mitche onder meer te bewonderen op het schilderij De oestereetster, een van Ensors bekendere werken. Het hoeft dan ook niet verwonderen dat het eerste hapjes tempura van oester is. Daarnaast is er een tartaar van kalf. Het menu is helemaal gebaseerd op heerlijke vis, wat niet hoeft te verwonderen op deze iconische plek. Het voorgerecht is een Sint-Jacobsnoot met rode biet en kruidenolie. Het hoofdgerecht bestaat uit kabeljauw, langoustines, hazelnoot, spitskool en ui. De maaltijd afsluiten doen we met een karamel, zeezout en passievrucht. Dit overheerlijke menu is ongetwijfeld een van de toppers van De Tafel van James.
Met kunst aan tafel
Speciaal voor dit project gingen sommige restaurants zelfs nog een stapje verder, en trokken ze de lijn van Ensor door naar andere delen van hun restaurant. Bij het menu van Brassi Grand Café hoort wondermooie gemaskerde keramiek, ontworpen door Nomadics Ceramics. Wie het Ensormenu van Trattoria Ensorito bestelt, krijgt naast vier gangen lekkers ook een kunstig porseleinen bord mee naar huis. De Oostendse kunstenaar Mieke Drossaert schilderde op het bord een parodie van het beroemde schilderij De baden van Oostende.
Nog tot en met juni kan je mee aan De Tafel van James aanschuiven. Dat kan in volgende deelnemende eetgelegenheden: Amy Mary, Belair, Belle de Jour, Bistro Mathilda, Brasserie Albert, Brasserie David, Brassi Grand Café, Cultuurcafé De Grote Post, Gastrobar Sam, Heerlijk, Le Bassin, Lusitania, Mange Tout, Marina, Oode, Parloes, Paroles, Restaurant Boucquez, Roccia, Rocco Eats, Smowk, St-Malo, Toi, Moi et la Mer, Toope, Trattori Ensorito, Willem Hiele, Zuske.
Loopt het water je al in de mond? neem een kijkje op De Tafel van James en reserveer alvast je plaatsje aan de tafel van de grootmeester.
