Gents Universiteitsmuseum neemt je mee in het hoofd van de wetenschapper

4 oktober 2020 0 Door Deugenieten

Voortaan kan je in Gent terecht voor een gloednieuw museum: het Gents Universiteitsmuseum. Het GUM wil een forum voor wetenschap, twijfel en kunst zijn.

Forum voor wetenschap, twijfel en kunst

Het GUM, Gents Universiteitsmuseum, heeft zijn deuren voor het grote publiek geopend. Het nieuwe museum is geen klassiek museum dat zomaar voorwerpen presenteert. Het GUM neemt je mee in het hoofd van de wetenschapper. Wat doen wetenschappers? Welke uitdagingen komen ze tegen? Mogen wetenschappers twijfelen? Mogen ze verbeelding en creativiteit gebruiken?

Verspreid over twee verdiepingen van het grote universiteitsgebouw aan de Ledeganckstraat probeert het GUM je een antwoord te bieden op deze vragen.

Marjan Doom, directeur van het GUM zegt erover: “We hebben een uniek wetenschapsmuseum gecreëerd dat je uitdaagt om op een nieuwe manier naar wetenschap én naar de maatschappij te kijken. We tonen niet het eindresultaat van de wetenschap, maar wel de weg ernaartoe.”

Voor het GUM zijn niet de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek van belang maar wel het wetenschappelijk proces dat eraan voorafgaat. Het museum laat zien hoe wetenschappers te werk gaan, op welke uitdagingen ze botsen en hoe ze soms op een dood spoor belanden. Ook de rol van de twijfel, het toeval, de concurrentie en soms zelfs kleingeestigheid worden belicht. Wie in het nieuwe universiteitsmuseum netjes per discipline ingedeelde kasten vol informatieve wetenschapsfeiten verwacht is er dus aan voor de moeite.

Een erfgoedcollectie van 400.000 voorwerpen

In totaal toont het GUM ruim 800 items uit de erfgoedcollectie van de universiteit. Een kleine fractie als je weet dat de totale collectie ruim vierhonderdduizend voorwerpen bevat. De eerste stukken uit de collectie dateren van 1817. Onder koning Willem I werd toen een wet uitgevaardigd waardoor alle rijksuniversiteiten moesten beschikken over een wetenschappelijke planten- en dierencollectie en een instrumentenkabinet.

Eén van de vele opmerkelijke objecten is een 18de eeuwse gedetailleerde kurkmaquette van het Pantheon uit Rome. De maquette belandde in 1829 in de verzameling van de pas opgerichte Gentse universiteit. De klassieke bouwkunst sprak toen erg tot de verbeelding en de maquette werd een vaak gebruikt model voor de studenten architectuur en Grieks-Romeinse geschiedenis.

Zeven thema’s

De permanente tentoonstelling draait rond zeven thema’s: chaos, twijfel, model, meten, verbeelding, kennis en netwerk. Per thema krijg je een tafel met sleutelstukken en verhalen uit verschillende disciplines. Daaromheen glazen displays en antieke museumkasten met allerlei objecten gaande van meettoestellen en opgezette dieren tot skeletten en maquettes. Het zijn allemaal objecten die de bezoeker moeten prikkelen om nieuwe vragen te stellen.

De verschillende thema’s tonen aan dat het wetenschappelijk proces geen saaie en steriele routine-activiteit is maar veel creativiteit en verbeeldingskracht vergt. Zo moeten er experimenten opgezet en onderzoeksvragen geformuleerd worden. Er moeten modellen en hypotheses bedacht worden en er moet ingespeeld worden op toevallige observaties en vondsten. De wetenschapper moet daarbij soms al knutselend en prutsend nieuwe instrumenten en toestellen ontwerpen.

Het GUM wil de bezoeker bij het verlaten van het museum drie inzichten meegeven: Wetenschap is dynamisch en dus veranderlijk doorheen de tijd, wetenschap is menselijk en om aan wetenschap te doen moet je durven creatief en out of the box denken.

OMG! Van Eyck was hier ook

Naast de vaste collectie kan je in het GUM ook de pop-upexpo ‘Van Eyck in de diepte. Frictie en harmonie door de ogen van architecten en kunstenaars‘ bezoeken. Naar aanleiding van het themajaar ‘OMG! Van Eyck was here’ zet het museum de architectenbril op om de schilderkunst van Van Eyck aan een wetenschappelijke analyse te onderwerpen. Als de kunstenaar, zoals algemeen wordt aangenomen, de wetten van het perspectief niet kende, waarom voelt zijn werk dan zo harmonieus aan?

Plantentuin Gent: groene wetenschapsparel in het centrum van de stad

Samen met het Universiteitsmuseum vormt de Plantentuin Gent een groene wetenschapsparel midden in de stad. De Gentse Plantentuin werd opgericht in 1797 en is uitgegroeid tot een unieke en waardevolle plek voor onderzoek, inspiratie en rust. Plantentuincollectie bevat ongeveer 10.000 plantensoorten van over de hele wereld. Je kan er op ontdekking in het arboretum, de rotstuin of de medicenale tuin. Daarnaast kan je er allerlei unieke planten uit verschillende klimatologische zones ontdekken in de serres.

Vanuit de Plantentuin heb je een prachtig zicht op de unieke muurschildering die de gevel van het GUM siert. Het kunstwerk is gemaakt door ROA. Zijn werk is verspreid over de hele wereld en wordt tot de wereldtop van de huidige street art-kunst gerekend. ROA haalt de inspiratie voor zijn kunstwerken uit de anatomie van dieren.

Zijn kunstwerk op de wand van 290 vierkante meter wordt een trekpleister voor liefhebbers van street art van over de hele wereld en een paradepaardje voor het nieuwe GUM, dat hiermee de titel ‘Forum voor Wetenschap, Twijfel en Kunst’ volledig waarmaakt.

Gedurende de maand oktober kan je het GUM gratis bezoeken. Tijdens het weekend worden er speciale activiteiten georganiseerd, zoals rondleidingen in de kelders en graffitiworkshops. Meer info vind je op gum.gent.